Ehliyetini yeni alan sürücü adaylarının en çok merak ettiği konulardan biri stajyer ehliyet veya diğer adıyla aday sürücü ehliyeti uygulamasıdır. Türkiye'de 2016 yılından itibaren yürürlüğe giren bu sistem, yeni sürücülerin trafik kurallarına daha sıkı bir şekilde uymasını ve güvenli sürüş alışkanlıkları kazanmasını hedefler. Bu rehberde, stajyer ehliyetin ne olduğunu, nasıl alındığını ve bu süreçte dikkat edilmesi gereken tüm kuralları detaylarıyla ele alacağız.
1. Stajyer Ehliyet Nedir ve Kimleri Kapsar?
Stajyer ehliyet, ilk kez sürücü belgesi alan kişilere iki yıl süreyle verilen özel bir statüdür. Bu süre zarfında sürücüler, normal ehliyet sahiplerine kıyasla daha kısıtlayıcı kurallara tabi tutulurlar. Amaç, trafik deneyimi az olan sürücülerin riskli davranışlardan kaçınmasını sağlamak ve trafik kazalarını azaltmaktır. Sadece ilk kez ehliyet alanlar değil, ehliyeti iptal edilip yeniden alanlar da bu statüye dahil olur.
2. Stajyer Ehliyet Nasıl Alınır?
Stajyer ehliyet almak için izlenen süreç, normal ehliyet süreciyle aynıdır.
- Gerekli Şartları Sağlayın: Öncelikle ehliyet sınıfınıza uygun yaş şartını (B sınıfı için 18 yaş) ve en az ilköğretim mezunu olma şartını sağlamanız gerekir.
- Belgeleri Hazırlayın: Sağlık raporu, adli sicil kaydı, biyometrik fotoğraf gibi temel belgelerinizi toplayın.
- Sürücü Kursuna Başvurun: Yetkili bir sürücü kursuna kayıt olup teorik ve direksiyon eğitimlerini tamamlayın.
- Sınavlarda Başarılı Olun: Teorik (e-sınav) ve direksiyon sınavlarını başarıyla geçtikten sonra, sürücü kursundan alacağınız sertifika ile Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'ne başvurarak sürücü belgenizi teslim alabilirsiniz.
3. Stajyer Ehliyetin Kuralları ve Kısıtlamaları
Stajyer ehliyet süreci, belirli kurallara uyum gerektirir. Bu kurallara uymayan sürücülerin ehliyetleri iptal edilebilir.
Ceza Puanı Limiti
Stajyer sürücüler için en önemli kural, 75 ceza puanı limitidir. İki yıl içinde bu sınırı aşan sürücülerin ehliyetleri iptal edilir. Normal sürücüler için bu limit 100 puandır. Ceza puanına neden olan bazı yaygın ihlaller:
- Hız limitini aşmak
- Kırmızı ışıkta geçmek
- Emniyet kemeri takmamak
- Dönüş kurallarına uymamak
Alkol Toleransı
Stajyer sürücüler için trafik güvenliği açısından alkol limiti 0.20 promildir. Normal sürücülerde bu limit 0.50 promil iken, stajyer sürücülerde çok daha düşüktür. Bu limitin üzerinde alkol tespit edilmesi durumunda ehliyet doğrudan iptal edilir.
Şehir Dışına Çıkma Kısıtlaması Var mı?
Stajyer ehliyetlilerin en çok merak ettiği konulardan biri de şehir dışı seyahatlerdir. Mevcut yönetmeliklere göre, stajyer ehliyet sahiplerinin şehir dışına çıkmasına veya tek başına uzun yola gitmesine yönelik yasal bir kısıtlama bulunmamaktadır. Bu konuda yanlış bilinen bilgilerin aksine, seyahat özgürlüğü kısıtlanmamıştır.
Diğer Önemli Kurallar
- Dikkat Dağıtıcı Davranışlar: Seyir halindeyken cep telefonuyla konuşmak veya yüksek sesli müzik gibi dikkat dağıtıcı davranışlar da ceza puanı almanıza neden olabilir.
- Geçiş Hakkı ve Park Etme Kuralları: Kavşaklarda geçiş önceliği ve doğru park etme gibi temel trafik kurallarına uyum, ceza puanı almamak için hayati öneme sahiptir.
4. İhlaller ve Yaptırımlar
5. Stajyer Ehliyetten Normal Ehliyete Geçiş
Stajyer ehliyet süresi iki yıldır. Bu süre boyunca yukarıda belirtilen kurallara uyulduğu takdirde, sürenin sonunda ehliyetiniz otomatik olarak normal ehliyete dönüşür. Bunun için ek bir başvuru yapmanıza, belge yenilemenize veya herhangi bir sınava girmenize gerek yoktur.
Sorumluluk Reddi: Bu içerik genel bilgilendirme amaçlıdır. Güncel mevzuat ve uygulamalar hakkında en doğru ve resmî bilgiye ulaşmak için İçişleri Bakanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü veya Nüfus Müdürlükleri gibi yetkili kurumların resmî kaynaklarını takip etmeniz önemlidir.