Trafikte seyir halindeyken aniden önünüze çıkan bir hayvana çarpma durumu, her sürücünün karşılaşabileceği üzücü ve stresli bir olaydır. Bu gibi durumlarda panik yapmak yerine bilinçli ve doğru adımlar atmak, hem yasal sorumluluklarınızı yerine getirmeniz hem de sigorta sürecini sorunsuz bir şekilde yönetmeniz açısından kritik öneme sahiptir. Peki, bir hayvana çarptığınızda ne yapmalısınız? Yasal yükümlülükleriniz nelerdir ve sigorta şirketiniz bu hasarı karşılar mı? İşte tüm detaylarıyla hayvan çarpması durumunda yapılması gerekenler.
Kaza Anında Yapılması Gereken İlk Şeyler: Sakin Kalın ve Güvenliği Sağlayın
Bir hayvana çarptığınızda ilk yapmanız gereken, sakinliğinizi koruyarak aracınızı güvenli bir yere çekmektir. Ani fren veya panik hareketlerinden kaçınarak trafiği tehlikeye atmamaya özen gösterin.
Aracı Güvenli Bir Yere Çekin
Dörtlülerinizi yakarak diğer sürücüleri uyarın ve aracınızı yolun sağına, bankete veya en yakın güvenli alana park edin. Kontağı kapatın ve el frenini çekin.
Kendinizin ve Yolcuların Durumunu Kontrol Edin
Kaza anının şokuyla yaralanmalar fark edilmeyebilir. Öncelikle kendinizin ve araçtaki diğer kişilerin sağlık durumunu kontrol edin. Herhangi bir yaralanma söz konusuysa derhal 112 Acil Çağrı Merkezi'ni arayın.
Hayvanın Durumunu Değerlendirin (DİKKATLİCE!)
Güvenliği sağladıktan sonra, yaralı hayvana dikkatlice yaklaşın. Unutmayın ki yaralı ve korkmuş bir hayvan, can havliyle tehlikeli ve öngörülemez davranışlar sergileyebilir. Bu nedenle mesafenizi koruyun.
Yasal Sorumluluklarınız: Olay Yerini Terk Etmek Suç!
Türkiye'deki yasalar, bir hayvana çarpıp olay yerini terk etmeyi ciddi bir suç olarak kabul etmektedir. 5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu'na göre, bir hayvana çarpan ve ona yardım etmeden veya yetkililere haber vermeden olay yerinden ayrılan sürücülere idari para cezası uygulanmaktadır.
Peki, yasal olarak ne yapmalısınız?
Yetkililere Haber Verin
Kaza yaptığınız yerin konumuna göre 155 Polis İmdat veya 156 Jandarma hattını arayarak durumu bildirin. Onlar sizi gerekli birimlere yönlendirecektir.
Belediye ve Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü
Özellikle yaban hayvanlarının karıştığı kazalarda durumu Tarım ve Orman Bakanlığı'na bağlı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü'nün ilgili birimlerine veya bulunduğunuz yerin belediye veterinerlik hizmetlerine bildirmeniz önemlidir. Yaralı hayvanın tedavisi ve bölgedeki diğer hayvanlar için önlem alınması adına bu bildirim kritiktir.
Kaza Tespit Tutanağı
Kaza sonucunda aracınızda maddi hasar meydana geldiyse, sigorta sürecini başlatabilmek için mutlaka trafik polisi veya jandarma tarafından resmi bir kaza tespit tutanağı tutulmasını sağlayın. Bu tutanak, hasarın sigorta tarafından karşılanması için en önemli belgedir.
Sahipli ve Sahipsiz Hayvan Ayrımı
Yasal süreçte, çarptığınız hayvanın "sahipli" ya da "sahipsiz" olması durumu değiştirebilir.
Sahipsiz Hayvan (Sokak Hayvanı)
Bu durumda öncelikli sorumluluğunuz hayvanın tedavi edilmesini sağlamak ve yetkililere haber vermektir. Veteriner masrafları, belirli şartlar altında sigortanız tarafından karşılanabilir.
Sahipli Hayvan (Evcil Hayvan veya Çiftlik Hayvanı)
Çarptığınız hayvanın bir sahibi varsa, durum Türk Borçlar Kanunu kapsamında "hayvan bulunduranın sorumluluğu" ilkesine göre değerlendirilir. Eğer hayvanın sahibi, hayvanını kontrol altında tutmak için gerekli özeni göstermemiş ve kazaya bu durum sebebiyet vermişse (örneğin, köpeğini tasmasız gezdirmiş veya çiftlik hayvanlarının otoyola çıkmasını engellememişse), aracınızda oluşan hasarı hayvanın sahibinden talep etme hakkınız doğabilir. Ancak sürücü olarak sizin de bir kusurunuz varsa (aşırı hız gibi), kusur oranına göre bir değerlendirme yapılır.
Sigorta Süreci: Hasarı Kim Karşılayacak?
Hayvan çarpması sonucu oluşan hasarların sigorta tarafından karşılanıp karşılanmayacağı, poliçenizin kapsamına bağlıdır. Bu noktada Zorunlu Trafik Sigortası ve Kasko Sigortası devreye girer.
Zorunlu Trafik Sigortası Hayvana Çarpmayı Karşılar mı?
Zorunlu Trafik Sigortası, temel olarak sizin aracınızın karşı tarafa verdiği zararları teminat altına alır. Hayvan çarpması durumunda ise iki farklı senaryo ortaya çıkar:
Sahipli Hayvana Çarpma
Eğer sahipli bir hayvana çarparsanız ve kazada sizin kusurunuz varsa, hayvanın tedavi masrafları veya ölümü durumunda sahibine ödenecek tazminat, trafik sigortanızın limitleri dahilinde karşılanabilir.
Aracınızdaki Hasar
Zorunlu Trafik Sigortası, kendi aracınızda oluşan hasarı karşılamaz.
Kasko Sigortası Hayati Önem Taşır!
Hayvan çarpması sonucu aracınızda meydana gelen göçük, kırık, tampon hasarı gibi tüm maddi zararlar, kasko sigortanızın teminatı altındadır.
Hasar Tespiti ve Onarım
Kaza sonrası sigorta şirketinizle derhal iletişime geçmelisiniz. Genellikle sizden kaza tespit tutanağı, kaza yeri fotoğrafları, ruhsat ve ehliyet fotokopisi gibi belgeler istenecektir. Ardından sigorta eksperi hasar tespiti yapacak ve onarım süreci başlayacaktır.
Mini Onarım ve Hasarsızlık İndirimi
Bazı küçük çaplı hasarlar, kaskonuzun sunduğu "mini onarım" hizmeti kapsamında hasarsızlık indiriminiz bozulmadan tamir edilebilir. Bu detayı sigorta şirketinizle görüşmenizde fayda var.
Yaralı Hayvanın Tedavi Masrafları
Bazı genişletilmiş kasko poliçeleri, çarptığınız sahipsiz hayvanın ilk veteriner müdahale masraflarını da belirli limitler dahilinde karşılayabilmektedir. Poliçenizi kontrol ederek bu teminata sahip olup olmadığınızı öğrenebilirsiniz.
Sigorta Sürecini Başlatmak İçin Gerekli Belgeler
Gerekli Belgeler Listesi:
- Resmi Kaza Tespit Tutanağı (Polis veya Jandarma tarafından mühürlü/imzalı)
- Kaza anında çekilmiş detaylı fotoğraflar (Hayvanın, aracın hasarlı bölgelerinin ve kaza yerinin genel görünümü)
- Sürücünün ehliyet ve ruhsat fotokopisi
- Sigorta poliçesi
- Görgü tanığı varsa ifadeleri
Sonuç: Bilinçli Hareket, Güvenli Gelecek
Unutmayın, bir kaza anında doğru bilgi ve bilinçli hareket etmek, istenmeyen sonuçların ve maddi kayıpların önüne geçmenin en etkili yoludur. Hem can dostlarımızın hayatını korumak hem de kendi yasal ve finansal güvenliğinizi sağlamak adına bu adımları aklınızda tutmanız büyük önem taşımaktadır. Güvenli ve dikkatli sürüşler dileriz.